Medezeggenschap: wat, waar, wanneer en voor wie?

Medezeggenschap is het recht van werknemers om mee te praten over toekomstige besluiten van hun werkgever op het gebied van (arbeids)omstandigheden, de arbeidsrelatie en de organisatie. Dit gebeurt meestal in de vorm van een ondernemingsraad (OR), een vertegenwoordiging van werknemers in een organisatie. Binnen Defensie kennen wij geen OR, maar een medezeggenschapscommissie (MC).

De MC bestaat uit medewerkers, gekozen uit en door de achterban, voor een zo goed mogelijke balans met de werkgever (HDE). De MC zoekt het evenwicht tussen het realiseren van organisatie-doelstellingen en het creëren van een veilige werkomgeving die ‘dienend is’ aan deze doelstellingen. Deze vorm van medezeggenschap is binnen Defensie formeel vastgelegd in het Besluit Medezeggenschap Defensie 2008 (BMD).

Een MC wordt democratisch (dus geanonimiseerd) gekozen, meestal voor een periode van 2 of 4 jaar. Een MC heeft een aantal rechten, zoals adviesrecht, recht op informatie, initiatiefrecht en instemmingsrecht. Met het instemmingsrecht beslist de MC mee over zaken omtrent personele regelingen, die betrekking hebben op het onderdeel waarvoor de MC actief is.

Een MC mag op eigen initiatief aan het HDE voorstellen doen. Dat kan bijvoorbeeld gaan over duurzame inzetbaarheid van oudere werknemers (roosters), scholingsmogelijkheden (persoonlijke ontwikkeling) of het slimmer organiseren van werkzaamheden (reorganisatie), parkeergelegenheid, huisvesting of het besteden van het beloningsbudget.

De MC heeft regelmatig overleg met het HDE in de overlegvergadering. In deze vergadering worden onderwerpen besproken die binnen een onderdeel of locatie spelen, maar ook algemene ontwikkelingen. De MC weet wat er leeft op de werkvloer en kan de directie hierover rechtstreeks informeren. Ook kan de MC bruikbare ideeën van medewerkers voorstellen. Zo kan de MC het HDE adviseren over wat er wordt besloten en over hoe het uitgevoerd kan of moet worden.

’Denk mee over een veilig werk- en leefklimaat!’

Het voordeel van medezeggenschap is dat werknemers zien en ervaren dat er met hun belangen rekening wordt gehouden. Besluiten moeten namelijk wel uitvoerbaar zijn. Inspraak door werknemers bevordert draagvlak voor de uitvoering, draagt bij aan de betrokkenheid en motivatie van de werknemers en beïnvloedt de werksfeer positief. Dit kan vervolgens weer leiden tot een lager ziekteverzuim onder de medewerkers. Het mes snijdt dus aan twee kanten.

In moeilijke tijden kan een MC een belangrijke rol spelen bij het bewaren van de rust in de organisatie. Denk bijvoorbeeld aan een reorganisatie of een andere verandering die onzekerheid meebrengt voor werknemers. De MC kan dan advies geven, maar ook controleren of plannen worden uitgevoerd zoals ze zijn afgesproken en of er zorgvuldig omgegaan wordt met werknemers.

Nut en noodzaak van een goed gevulde medezeggenschap is, door het hierboven beschrevene, voor u wellicht een trigger! Schroom dan niet langer, meld u aan voor de medezeggenschap en denk/praat mee over een veilig en plezierig werk- en leefklimaat!