Word lid
In 2024 wil Defensie verder investeren in haar mensen – het hart van de organisatie – zo blijkt uit de Miljoenennota 2024. Deze werd op Prinsjesdag, 19 september 2023, gepresenteerd. Defensie wil verder investeren in mensen door het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden, het vergroten van de instroom voor het dienjaar en de vernieuwing van HR-beleid. De inhoud van dit laatste wordt niet verder beschreven.
“Ik hoop dat er vanuit de personeelsdiensten meer aandacht komt voor de militairen en burgermedewerkers, zoals het bieden van loopbaanperspectief, coaching en begeleiding bij het maken van loopbaankeuzes binnen de defensieonderdelen maar ook bij een eventuele overstap naar een ander defensieonderdeel. Of bij de keuze van te volgen opleidingen”, reageert Jean Debie, voorzitter van de VBM. “Dit is belangrijk om collega’s te behouden voor de defensie-organisatie.”
Defensie wil een goede werkgever zijn die verbonden is met de samenleving. Daartoe wil Defensie gerichte stappen zetten naar meer instroom en minder uitstroom. De afgelopen jaren bleek keer op keer dat collega’s die Defensie verlaten vaak aangeven dat de oorzaak daarvan ligt in de wijze waarop Defensie wordt bestuurd. Defensie zegt dit te willen verbeteren. Jean Debie reageert: “Ik hoop dat de Bestuursraad, de commandant der strijdkrachten en de commandanten van defensieonderdelen onder leiding van de nieuwe secretaris-generaal maatregelen gaan nemen om dit ongenoegen weg te nemen, zodat wij geen ervaren mensen om die reden verliezen. Met Defensie willen wij dit jaar komen tot een arbeidsvoorwaardenakkoord over 2024. De onderhandelingen daarover zijn in volle gang.”
Defensie zegt een analyse op hoofdlijnen te gaan maken van het personeelsbestand en de personele behoefte, welke taken passen bij een krijgsmacht aangevuld met reservisten. “Ik hoop dan ook van harte dat de bewindspersonen een wet maken waarbij de inzet van reservisten in ernstsituaties is gegarandeerd”, zegt de voorzitter.
“Een veilige werkomgeving is een voorwaarde voor militairen en burgermedewerkers om op een goede manier invulling te kunnen geven aan de taken die eenieder heeft. Defensie geeft aan om toekomstige leidinggevenden hierop goed voor te bereiden en bewust van te maken, maar ook voor de huidige leidinggevende is het van belang om hier permanent oog voor te hebben.”
Nederland heeft zich niet aan de afspraak gehouden om in 2024 2% van het bruto binnenlands product (bbp) te besteden aan Defensie. Volgens de Miljoenennota 2024 blijft ons land steken op 1,95%. In 2025 is het gat nog iets groter.
Jean Debie: “Ik hoop dat een volgend kabinet zich wel gaat houden aan de afspraken die met de NAVO-bondgenoten worden gemaakt.” De belofte om in 2024 eindelijk te gaan voldoen aan de NAVO-norm stamt uit 2014. Vanwege de verslechterde veiligheidssituatie hebben de NAVO-bondgenoten bij de top in Vilnius (2023) zich gecommitteerd aan de nieuwe Defense Investment Pledge (DIP). Hiermee spreken bondgenoten af om structureel minimaal 2% van het bbp te besteden aan Defensie.
De Russische oorlog in Oekraïne heeft weliswaar geleid tot forse investeringen, maar niet voldoende om deze belofte gestand te doen. In 2024 komt Nederland zoals gezegd niet verder dan 1,95%. Dit wordt mede veroorzaakt doordat het bbp wat hoger uitvalt dan verwacht. Met andere woorden, de economie groeit en daardoor daalt het percentage dat wordt uitgegeven aan Defensie automatisch (een beetje). Echter, ook in 2025 haalt Nederland vooralsnog de 2% niet. Het percentage loopt zelfs iets terug, tot 1,93%. Het Europees (NAVO) gemiddelde ligt in 2024 op 2,05%.
In lijn met de Defensienota 2022 blijft Defensie wel verder investeren. De inzetgereedheid moet omhoog, de gevechtskracht moet worden versterkt en de wendbaarheid van de organisatie moet worden verbeterd. Het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden, doorontwikkelen van het dienjaar en de HR-vernieuwing zijn hier onderdeel van. Deze transformatie kost tijd en kent uitdagingen, zoals de overspannen arbeids- en defensiemarkt en het absorptievermogen van Defensie.
In 2024 stijgt de vijfjaars-gemiddelde investeringsquote verder tot 28,3%. Daarmee voldoet Defensie ruimschoots aan de NAVO-richtlijn dat minimaal 20% van de uitgaven bestemd is voor vervanging van materieel en gerelateerd onderzoek.
