Compensatie voor beroepsziekte moet sneller!

Werknemers die ziek worden door blootstelling aan gevaarlijke stoffen, hebben baat bij een snellere compensatie, zonder langdradige, bureaucratische procedures. Dat is de conclusie in het onlangs verschenen onderzoeksrapport van de commissie Heerts.

\

Jaarlijks overlijden in Nederland gemiddeld 4100 mensen door onveilig en ongezond werk. Mensen die ziek worden tijdens hun werkzaamheden door blootstelling aan giftige stoffen, ondervinden vaak problemen met de compensatie van de opgelopen schade. De onderzoekscommissie onder leiding van oud-vakbondsman Ton Heerts concludeert dat dergelijke (ernstige) ‘beroepszieken’ snel en zonder drempels een financiële tegemoetkoming moeten kunnen krijgen. Daarnaast adviseert Heerts dat er meer aan preventie gedaan moet worden om onveilige werksituaties in de toekomst te voorkomen.

Ook bij Defensie hebben (oud)medewerkers met een ernstige beroepsziekte te maken met vaak langdurige ingewikkelde procedures om hun schade vergoed te krijgen. Voor (oud)medewerkers die ziek zijn geworden door blootstelling aan chroom-6 houdende verven hebben we met Defensie al eerder afspraken kunnen maken die lijken op het advies van de commissie Heerts. Zij kunnen snel en laagdrempelig een tegemoetkoming krijgen door gebruik te maken van de coulanceregeling dan wel uitkeringsregeling chroom-6. Voor vergoeding van (hogere) feitelijke schade moet wel nog de schadeclaimprocedure worden gevolgd.

Aanbevelingen

De commissie Heert doet in haar rapport 4 aanbevelingen aan het kabinet. Volgens de commissie moeten de compensatie, erkenning (en preventie) een stuk sneller en efficiënter.

 - Zorg voor een financiële tegemoetkoming voor werknemers die (ernstig) ziek zijn geworden als gevolg van blootstelling aan schadelijke stoffen, zoals chroom-6.

Een kundig, per geval samengesteld panel beoordeelt de aandoening en arbeidsgeschiedenis. Zo’n panel kan een (vaststaande) financiële compensatie toekennen, zonder tussenkomst van een rechter. Een dergelijke compensatie symboliseert tevens een vorm van betrokkenheid en erkenning voor de arbeidszieke. Het staat de werknemer daarnaast vrij om via het aansprakelijkheidsrecht alsnog te verzoeken om een uitgebreidere schadevergoeding.

 - Zorg voor een passende boete voor werkgevers die hun zorgplicht niet nakomen.

Als een werkgever kennis had of kennis had kunnen inwinnen over blootstelling van zijn werknemers aan schadelijke stoffen in het arbeidsproces en hij daar geen of onvoldoende maatregelen tegen heeft genomen, dient hij een passende boete opgelegd te krijgen.

 - Zorg voor betere preventie door werkgevers.

Er zijn goede instrumenten voor werkgevers die het veilig werken in ‘gevaarlijke’ omgevingen in goede banen kunnen leiden, zoals de Blootstellingsregistratie. Helaas wordt daar niet altijd goed mee omgegaan. Een goede digitalisering en naleving van dit instrumentgebruik dwingt werkgevers ertoe een veiligere werkomgeving te creëren. Daarnaast dient een striktere handhaving van de Arbowetgeving en een versteviging van de rol van de bedrijfsarts bij preventie te worden gerealiseerd.

 - Zorg voor een goede infrastructuur van kennis, diagnose en behandeling van beroepsziekten.

Er dient een onafhankelijke, arbeidsgeneeskundige organisatie in het leven te worden geroepen, die kennis over gevaarlijke stoffen-gerelateerde beroepsziekten verzamelt en beheert. Zo’n organisatie kan daarnaast ondersteuning bieden bij preventie en kennisontwikkeling aanjagen. Tevens dienen de diagnose- en behandelmogelijkheden voor beroepszieken worden verbeterd, onder meer door de hoge kosten ervan omlaag te brengen.

De commissie Heerts heeft het rapport, dat de toepasselijke naam Stof tot nadenken heeft gekregen, aangeboden aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Tamara van Ark. De staatssecretaris heeft laten weten blij te zijn met de aanbevelingen uit het rapport. Het kabinet streeft ernaar voor de zomer met een uitgebreide reactie te komen. Natuurlijk gaan we dan ook bekijken wat dit voor Defensie betekent.