Word lid
Vragen en antwoorden over het nieuwe pensioenstelsel voor militairen worden in onderstaand artikel beantwoord. Het verschil tussen eindloon en middelloon wordt uitgelegd. De vragen gaan in op (het verdwijnen van de) koppelafspraak. Verder zijn er vragen en antwoorden over de gevolgen voor pensioenopbouw en pensioenpremie. Ook maken de antwoorden duidelijk wat de gevolgen zijn voor militairen die nu met UGM zijn of vlak daarvoor staan. En: hoe zit het met de dubbeltelling?
Het onderhandelaarsresultaat van 20 augustus 2018 bevat ook afspraken over een nieuwe pensioenregeling voor militairen. Als dit resultaat wordt goedgekeurd zal er per 1 januari 2019 worden overgestapt van de militaire eindloonregeling naar een middelloonregeling die gebaseerd is op de bijzondere positie van de militair.
Door deze overstap zullen vele militairen een beter pensioen kunnen opbouwen tegen een lagere pensioenpremie. Hoe dat kan proberen we uit te leggen in onderstaande vragen en antwoorden.
Let op: Er zijn ook militairen die een lagere pensioenopbouw zullen krijgen of meer pensioenpremie zullen moeten gaan betalen. Hiervoor hebben we verzachtende en compenserende afspraken gemaakt. Ook die maatregelen leggen we hieronder uit.
VERSCHIL EINDLOON-MIDDELLOON
In een zuivere eindloonregeling wordt je uiteindelijke pensioen bepaald door het aantal dienstjaren, het opbouwpercentage en je laatstverdiende loon. Elke keer als je een bevordering maakt of je loon stijgt worden de pensioenjaren van daarvoor opgehoogd naar het niveau van je nieuwe hogere loon. Dat wordt ook wel backservice genoemd. Voor die backservice moet extra pensioenpremie worden betaald.
Een middelloonregeling kent geen backservice. In een middelloonregeling bouw je ieder jaar een stukje van je pensioen op over je loon van dat jaar. Als je loon stijgt, telt dat alleen mee voor de toekomst en niet voor het verleden. Alle stukjes van alle jaren bij elkaar vormen uiteindelijk je pensioen. Dat pensioen is daardoor gebaseerd op je gewogen gemiddelde loon.
Nee, dat is niet automatisch het geval. De hoogte van je pensioen wordt namelijk niet alleen bepaald door de hoogte van je loon, maar ook door de franchise (het deel van je loon waarover geen pensioen wordt opgebouwd en waarover geen premie wordt betaald), het opbouwpercentage en het pensioengevend inkomen. Bovendien is de huidige militaire eindloonregeling al jaren geen echte zuivere eindloonregeling meer. Door onder andere pensioenknippen en indexatiebeperkingen bereikt vrijwel niemand in de huidige militaire eindloonregeling nog daadwerkelijk het niveau van zijn/haar laatstverdiende loon.
Om een aantal redenen is het niet meer haalbaar en niet verstandig de militaire eindloonregeling te behouden.
Door het Kabinetsbeleid, de voorwaarden van de Nederlandse Bank en de fiscus (belastingdienst) is de militaire eindloonregeling de afgelopen jaren – gedwongen - fors verslechterd.
Daardoor is de regeling complexere geworden en moeilijker uit te voeren. Die verslechteringen merkt het personeel ook. Ook is bijvoorbeeld de pensioenpremie de afgelopen jaren fors gestegen, en dat merk je iedere maand op je loonstrook. De militaire eindloonregeling pakt verder voor jonge militairen slecht uit. Zij bouwen door deze regeling de eerste jaren weinig tot geen pensioen op. En als ze defensie tussentijds verlaten kunnen ze dat ‘pensioen-gat’ in een andere sector eigenlijk niet meer ‘inhalen’. Een ander gevolg van al die maatregelen is dat veel militairen over een steeds kleiner deel van hun loon pensioen op kunnen bouwen, en dat daarnaast het maximaal toegestane opbouw percentage verlaagd is. Door al die aanpassingen aan de militaire eindloonregeling van de afgelopen jaren worden veel gewezen militairen ermee geconfronteerd dat ze bij het bereiken van hun AOW-leeftijd op veel minder pensioen recht blijken te hebben dan ze dachten. Daarnaast is de verwachting dat de pensioenpremie voor de militaire eindloonregeling de komende jaren fors verder zal stijgen, en dat heeft directe negatieve inkomensgevolgen voor iedereen.
Het pensioen dat je reeds hebt opgebouwd onder de militaire eindloonregeling raak je niet kwijt. Jouw staande pensioenaanspraken worden berekend en opgenomen in de nieuwe militaire middelloonregeling. Je gaat vervolgens vanaf 1 januari 2019 verder pensioen opbouwen volgens de nieuwe defensie specifieke middelloonregeling voor militairen. Je opgebouwde pensioen kan natuurlijk wel lager worden als het ABP gedwongen wordt om te korten.
MEER OF MINDER PENSIOENOPBOUW
Nee, de militaire middelloonregeling heeft twee andere franchise bedragen (het deel van je loon waarover geen pensioen wordt opgebouwd en waarover geen premie wordt betaald) die samenhangen met het inkomen en twee andere opbouwpercentages. Dat is gedaan om de pensioenopbouw voor de verschillende groepen militairen zo fiscaal gunstig mogelijk te houden. Het grootste verschil met de burgerregeling zit echter in het pensioengevend inkomen. In de militaire eindloonregeling vielen vrijwel alle toelagen buiten de pensioenopbouw. In de militaire middelloonregeling worden alle elementen die in de burgerregeling pensioengevend zijn, ook pensioengevend. Daar bovenop worden in de militaire middelloonregeling ook de VROB-vergoedingen en de VVHO voor 50% pensioengevend.
Die gevolgen zijn niet voor iedereen hetzelfde en hangen van een aantal zaken af. Je leeftijd, je rang, de tijd dat je al bij defensie werkt en de loopbaan die je naar verwachting bij defensie zou hebben:
Nee, de eventuele negatieve effecten die we in vraag zes noemen doordat je pensioen minder snel groeit, worden pas zichtbaar op het moment dat je met pensioen gaat of met ontslag gaat bij defensie. We hebben daarom nog even tijd om die verzachtende maatregelen uit te werken en samen met het nieuwe loongebouw op 1 januari 2020 in te laten gaan. Wel wordt er in de tussentijd een reservering gemaakt voor iedere individuele militair die in die tussenliggende periode een bevordering krijgt of om andere redenen in loon omhoog gaat. De basis voor die reservering is het bedrag waar je recht op zou hebben gehad bij voortzetting van de militaire eindloonregeling. Dit doen we zodat later op een eerlijke wijze de negatieve effecten voor militairen kunnen worden verzacht.
Nee, er is met de werkgever afgesproken om de negatieve effecten te verzachten, maar het is onmogelijk alle schade te compenseren. We kunnen namelijk niet in de toekomst kijken en voor iedereen afzonderlijk bepalen hoeveel pensioenschade je eventueel oploopt. Daarvoor zou je namelijk moeten kunnen bepalen wanneer en welke bevorderingen je nog krijgt tot het leeftijdsontslag ingaat, en dat kunnen we niet.
Het huidige loongebouw stamt uit de tijd dat er sprake was van een pensioenstelsel in de vorm van een eindloonregeling. Dat betekent dat mensen aan het begin van hun loopbaan vaak een wat lager loon hebben en aan het eind grotere stappen omhoog maken. Dat is voor een eindloonregeling gunstig maar voor een middelloonregeling niet. Voor een middelloonregeling is het beter om het loon gelijkmatiger over de loopbaan te verdelen. Met een dergelijk loongebouw haalt de opbouw van een middelloonregeling als er genoeg tijd overheen gaat de opbouw van een eindloonregeling sneller in dan met het huidige loongebouw het geval is. Vaststellen of en hoe groot de eventuele negatieve effecten voor sommige militairen echt zouden kunnen zijn, kan pas als er een nieuw loongebouw is uitgewerkt en wordt ingevoerd. En dan kunnen we pas een regeling treffen om eventuele pensioenschade te verzachten.
Bij een eindloonregeling is vooral het moment waarop je het hoogste loon krijgt (laatste loonsverhoging of promotie) van belang voor de hoogte van je pensioen. Bij de middelloonregeling bouw je over een groter deel van je inkomen pensioen op en heeft ook nog een hoger opbouw percentage. Hoe verder de laatst promotie van de datum van het leeftijdsontslag ligt, hoe groter de kans dat de opbouw systematiek van de middelloonregeling er voor zorgt dat het resultaat van de eindloonregeling wordt ingehaald. Daarbij geldt dat kleine loonstappen door de middelloonsystematiek snel worden ingehaald. Grote loonstappen zoals bij de max-max stap en in de bevorderingen bij hogere rangen zullen meer tijd kosten. Tijd die sommigen niet meer zullen hebben.
MEER OF MINDER PENSIOENPREMIE / NETTO LOON
Door een lagere franchise en een hoger opbouwpercentage wordt er voor de meeste militairen meer pensioen opgebouwd. Dan zou je denken dat ook je pensioenpremie enorm zou gaan stijgen. Dat is niet het geval. Door de eigenschappen van deze defensie specifieke pensioenregeling en de deelnemers aan de regeling wordt de premie lager. De exacte hoogte van de pensioenpremie weten we pas eind dit jaar omdat het ABP dan de premies pas vaststelt. De minister en bonden hebben daar geen invloed op. De prognoses laten zien dat de pensioenpremie voor de militaire middelloonregeling veel lager zal zijn dan die voor de eindloonregeling. Al met al zullen de meeste militairen vanaf januari door de nieuwe pensioenregeling minder pensioenpremie hoeven te betalen, waardoor het netto basisloon in januari 2019 stijgt.
Nee, vooral voor de militairen in de rangen tot sergeant/wachtmeester is dat niet altijd het geval. Zij bouwden in de militaire eindloonregeling weinig tot vrijwel geen pensioen op en betaalden dus ook minder pensioenpremie. In de militaire middelloonregeling gaan zij (vooral door de lagere franchise) een veel beter pensioen opbouwen. Hierdoor zal voor hen de pensioenpremie stijgen.
In het onderhandelaarsresultaat is afgesproken dat Defensie de inkomensachteruitgang voor deze militairen voor het basisloon volledig compenseert. Niemand gaat daardoor negatieve effecten door de aanpassing van de pensioenpremie op de loonstrook zien.
Naast eventuele veranderingen in loon en pensioenpremie worden er ieder jaar in januari ook altijd alle nieuwe belastingregels doorgevoerd als gevolg van kabinetsbeleid. Die belastingwijzigingen gelden dan voor alle Nederlanders en daar hebben we aan de overlegtafel met Defensie geen invloed op. Zover nu bekend gaat het lage BTW tarief op 1 januari 2019 met 3% omhoog. Dit hogere BTW tarief zal echter gecompenseerd worden door aanpassingen van de inkomstenbelasting in 2019.
Over de extra toelagen die pensioengevend worden ga je pensioenpremie betalen. Buiten de toelagen die verhoogd worden ga je daar dus iets minder voor ontvangen omdat een klein deel naar je pensioen gaat. Je ontvangt vaak toelagen in een bepaalde maand of periode. De pensioenpremie wordt tot 2023 echter per jaar berekend. Dat betekent dat je pas het volgende jaar de premie over die toelagen zou moeten gaan betalen. Dat zou dat op dat moment een negatief effect op je salaris kunnen hebben. Daarom is in dit akkoord afgesproken dat er toch door defensie maandelijks al de benodigde premie voor die desbetreffende toelagen zal worden ingehouden. Die wordt dan later door defensie met het ABP verrekend en zijn de effecten daarvan op je loonstrook minimaal.
Als de eindloonregeling in 2019 in stand zou blijven moet er in 2019 een nog forsere pensioenpremie betaald worden. Het ABP moet de pensioenpremies voor 2019 nog vaststellen maar de verwachting is dat de totale pensioenpremie voor de eindloonregeling op 1 januari 2019 weer met een aantal procenten stijgt. Door de koppelafspraak zal een relatief groter deel van die premie voor rekening van de militairen komen. Dat betekent dat de meeste militairen door het in stand houden van de eindloonregeling op 1 januari 2019 een flink lager netto inkomen zouden hebben dan wanneer de nieuwe pensioenregeling wordt ingevoerd.
GEVOLGEN VOOR (NADERENDE) UGM
Ja, als dit onderhandelaarsresultaat wordt goedgekeurd dan gaan naast alle actieve militairen ook de gewezen militairen met UGM per 1 januari 2019 over naar de nieuwe middelloonregeling. Voor de huidige UGM’ers en de militairen die voor 1 april 2019 met UGM gaan, gelden in de nieuwe regeling de oude franchise’s, een hoger opbouwpercentage en een lagere premie. Die gaan er in de nieuwe regeling daardoor vooruit op huidig en uitgesteld inkomen.
Nee, als je al met UGM bent of voor 1 april 2019 met UGM gaat, ga je er niet op achteruit. Voor jou blijven de oude franchise’s van 19.450 euro gelden, maar gaat de pensioenopbouw omhoog naar 1,875% (nu in de eindloonregeling 1,657 %) Daardoor ga je tijdens je UGM-periode wat meer pensioen opbouwen dan in de eindloonregeling het geval was. Daarnaast gaat ook voor de UGM’ers de pensioenpremie omlaag ten opzichte van die van de eindloonregeling. Dat heeft ook voor de UGM-er een positief effect op het inkomen.
Je valt dan volledig onder de nieuwe pensioenregeling. Ook in die nieuwe pensioenregeling blijft de opbouw tijdens de UGM-periode 50%. Door de lagere franchise’s en het hogere opbouwpercentage ga je tijdens je UGM-periode meer pensioen opbouwen dan nu onder de eindloonregeling het geval is.
KOPPELAFSPRAAK
Nee, in de nieuwe pensioenregeling is geen sprake meer van de zogenaamde “koppelafspraak” die voor de eindloonregeling geldt. Daardoor zal er in de nieuwe regeling geen sprake meer zijn van premie-opslagen die veroorzaakt worden door de aparte pensioenregeling die militairen ten opzichte van andere overheidssectoren hebben.
Die afspraak zorgt er voor dat bij een premiewijziging voor het militaire ouderdomspensioen, het deel aan pensioenpremie die de werkgever betaalt relatief niet meer kan stijgen dan bij de overige werkgevers binnen de Rijksoverheid het geval is.
Het deel dat de pensioenpremie voor de eindloonregeling relatief meer stijgt dan bij de overheidswerkgevers binnen de Rijksoverheid het geval is, komt door die afspraak in de vorm van een opslag op de pensioenpremie voor rekening van de militairen.
Militairen hebben door diverse omstandigheden (waaronder de koppelafspraak) de laatste jaren vaak forse premiestijgingen moeten betalen om hun pensioen in de eindloonregeling nog enigszins op niveau te kunnen houden. Dat zorgde regelmatig voor een flinke min op de loonstrook van militairen in januari. Het is daarom verstandig snel over te gaan naar de nieuwe middelloonregeling. Dan wordt de pensioenpremie lager en hebben we geen last meer de koppelafspraak. Het probleem wordt dan in ieder geval niet groter en eventuele aanspraken uit het verleden m.b.t. de koppelafspraak vervallen daardoor niet.
DUBBELTELLING
Nee, de huidige constructie uit de eindloonregeling komt niet meer terug in de nieuwe pensioenregeling. Daar is onvoldoende fiscale ruimte voor. Daarom is er een alternatief afgesproken in dit onderhandelaarsresultaat, die bestaat uit twee delen:
1) De VVHO-toelage gaat in de nieuwe pensioenregeling voor 50% meetellen in je pensioenopbouw. Dat werkt direct en positief door in je pensioenopbouw. Daar heb je ook voordeel bij als je niet je hele loopbaan bij defensie blijft. En daar hoef je geen VVHO-toelage voor in te leveren, want de werkgever betaalt deze pensioenpremie
2) Je pensioenopbouw tijdens inverdientijd (opgebouwd vanaf 1 januari 2019) wordt verhoogd van 50% naar 100%. Stel: Je kan eerder met UGM kan omdat je na 1 januari 2019 twee jaar inverdientijd hebt opgespaard. Over die twee jaren extra UGM bouw je dan geen 50% pensioen op, maar 100%. Ook deze premie voor die extra opbouw wordt betaald door de werkgever.
Nee, de dubbeltellende pensioentijd die je al hebt opgebouwd onder de eindloonregeling maakt deel uit van jouw pensioenopbouw. Bij de overgang naar de nieuwe pensioenregeling neem je die dus gewoon mee. Zie ook vraag vier.
Nee, die raak je niet kwijt. Voor die eerdere inverdientijd door uitzendingen heb je dubbele pensioentijd gekregen onder de eindloonregeling. Die neem je straks mee naar de middelloonregeling. De inverdientijd zelf kun je ook nog steeds opnemen. Alleen wordt de pensioenopbouw over de “oude” inverdientijd niet verhoogd naar 100%.
Die 100% opbouw geldt alleen voor inverdientijd vanaf 1 januari 2019.
