Structureel opleidingstekort vervoer gevaarlijke stoffen

Het vervoer van gevaarlijke stoffen bij Defensie moet veiliger. In de hele keten, van afzender tot controleur, zijn er verbeterpunten. Een groot knelpunt daarbij is een structureel tekortschietende opleidingscapaciteit. Dat blijkt uit onderzoek dat de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) uitvoerde.

Defensie moet zorgen dat medewerkers die belast zijn met het vervoer van gevaarlijke stoffen tijdig de voorgeschreven opleidingen volgen. Dat is één van de aanbevelingen uit het onderzoek van de IVD. Daarvoor moet de opleidingscapaciteit van het Opleidings- en Trainingscommando Logistiek worden vergroot.

Aanleiding
Bij een controle in 2016 op een militair wegtransport van zuurstofcilinders tussen het Logistiek Centrum Woensdrecht en het Centrum voor Mens en Luchtvaart te Soesterberg, bleek een aantal zaken niet op orde. De cilinders waren niet volgens de regelgeving getest, geëtiketteerd en vrijgegeven voor vervoer over de weg. De Commandant Luchtstrijdkrachten stelde naar aanleiding van de geconstateerde overtreding (en eerdere voorvallen met het vervoer van gevaarlijke stoffen) een Commissie van Onderzoek in. De commissie deed zes aanbevelingen. De Commandant Luchtstrijdkrachten nam deze allemaal over. Op 21 juni 2018 was er een debat in de Tweede Kamer over het rapport. Tijdens het debat verzocht de Kamer de regering om een onafhankelijk onderzoek te laten doen naar de uitvoering van de aanbevelingen. De Inspectie Veiligheid Defensie (IVD) heeft dit onderzoek nu uitgevoerd.

Ten dele uitgevoerd
De inspectie komt tot de conclusie dat de maatregelen slechts ten dele zijn uitgevoerd. Alle onderdelen van de luchtmacht hebben inmiddels een veiligheidsadviseur aangesteld. De communicatie over veiligheid is zowel op centraal niveau als bij de onderdelen verbeterd en maakt deel uit van het veiligheidsmanagementsysteem. Ook heeft de Commandant Luchtstrijdkrachten het belang van veilig vervoer van gevaarlijke stoffen door de lucht en het rapport van de Commissie van Onderzoek onder de aandacht gebracht bij de top van de andere zes defensieonderdelen.Daarmee zijn drie maatregelen uit het onderzoeksrapport uitgevoerd. De drie overige maatregelen zijn nog niet volledig uitgevoerd, stelt de IVD vast. Deze hebben betrekking op voorwaarden die essentieel zijn om verbeteringen te bewerkstelligen, zoals volledig opgeleide functionarissen, waarborging van het veiligheidsbewustzijn en inzicht in de benodigde en gevolgde opleidingen.

In haar onderzoek, dat zich in eerste instantie richtte op de uitvoering van de maatregelen bij de luchtmacht, constateert de inspectie een aantal bredere aandachtspunten.Bij alle defensieonderdelen ontbreekt het aan voldoende opgeleid personeel. Het personeel dat wel is opgeleid, kan niet voldoende ervaring opdoen. Ook ontbreekt het aan voldoende opleidingscapaciteit voor de voorgeschreven opleidingen. Dit probleem speelt al jaren. Onvoldoende opgeleid en ervaren personeel bij de defensieonderdelen als afzender vormt een risico voor het veilig vervoeren van gevaarlijke stoffen door de lucht.

Het rapport is hier te downloaden.

Defensie heeft in een beleidsreactie aangegeven hoe het de aanbevelingen van de IVD gaat uitvoeren.